Coraz mniej ślubów w Polsce i plaga rozwodów. Dane GUS są zatrważające!
Coraz mniej ślubów w Polsce raportuje GUS. Za to rośnie liczba związków nieformalnych i pozamałżeńskich dzieci. Czy można już mówić o kryzysie małżeństwa?
Niepokojące dane GUS
Dane GUS dotyczące roku 2020 niepokoją w wielu aspektach. Alarmująca jest nie tylko dziura demograficzna, wynosząca 120 tysięcy osób, bo o tyle zmniejszyła się liczebność narodu w ciągu zaledwie jednego roku, lecz także zauważalne już teraz trendy.
Jak wynika z oficjalnych statystyk, w ubiegłym roku zawarto 145 tysięcy małżeństw, o 38 tysięcy mniej niż rok wcześniej.
Nie można wykluczyć, że jest to skutek uboczny pandemii, a zwłaszcza ograniczeń zakresie organizacji wesel. Zdarza się, że narzeczeni, w sytuacji, gdy nie mogą świętować swojego ślubu w gronie, jakie sobie wymarzyli, wolą przełożyć ceremonię na czas po pandemii.
Przy okazji wyszło na jaw, że coraz mniej par decyduje się na zawarcie małżeństwa wyznaniowego. Już w 2019 roku stanowiły one tylko 60 proc. zawieranych w Polsce małżeństw. Na ślub wyznaniowy nieco chętniej decydują się mieszkań wsi niż miast. W ostatnich kilkunastu latach znacznie podwyższył się wiek nowożeńców. W 2019 roku mężczyźni wstępowali w związki małżeńskie w wieku, uśredniając, ponad 30 lat, a kobiety czekały z podjęciem tej decyzji do ukończenia 28 lat. To oznacza, że wiek nowożeńców podniósł się o około 4 lata od 2000 roku. Nowożeńcy w miastach są średnio o 2 lata starsi od zamieszkałych na wsi.
Plaga rozwodów
Jednak najbardziej niepokoi fakt, że spadkowi zawieranych małżeństw towarzyszy fala rozwodów. Z raportu Głównego Urzędu Statystycznego Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2020 roku wynika, że w minionym roku rozwiodło się ponad 51 tysięcy par. To wprawdzie o 14 tysięcy mniej niż rok wcześniej, ale i tak sporo.
Mieszkańcy miast rozwodzą się trzykrotnie częściej niż mieszkający na wsi. W rozwiedzionych w 2019 roku małżeństwach wychowywało się w sumie 55 tysięcy nieletnich dzieci. W większości przypadków, bo 62 proc. sądy orzekły wspólne wychowywanie dzieci przez rozwiedzionych rodziców. To spora zmiana wobec dotychczasowej praktyki sądów rodzinnych, które zwyczajowo przyznawały opiekę nad dziećmi matce. W 2019 roku takich rozstrzygnięć było już tylko 33 proc. W 3 proc. przypadków wychowanie dzieci powierzono ojcom.
Jak szacuje GUS, w 2020 roku sąd w przypadku 700 par orzekł separację, co oznacza spadek o około połowę. W minionych latach w stan separacji przechodziło około 1,5 tysiąca małżeństw rocznie. Przypadki, gdy małżonkowie postanawiają dać sobie kolejną szansę i wnoszą o zniesienie separacji, są nieliczne. Zdecydowana większość Polaków uważa separację za naturalny etap w procesie rozwodowym. Jak ocenia GUS:
Zauważalne w 2020 roku spadki w liczbie zawieranych małżeństw oraz orzeczonych rozwodów i separacji mogą wynikać między innymi z ograniczeń i restrykcji wdrażanych w związku z COVID-19, w tym obostrzeń sanitarnych (dotyczących organizacji ślubów i wesel) oraz czasowo ograniczanej działalności sądów, a tym samym z odwoływania rozpraw rozwodowych i o separacje.
Coraz mniej ślubów w Polsce
O tym, że Polacy zaczynają tracić wiarę w instytucję małżeństwa, zwłaszcza sakramentalnego świadczy nie tylko spadająca ilość zawieranych małżeństw wyznaniowych, lecz także rosnąca liczba związków nieformalnych i nieślubnych dzieci.
Systematycznie rośnie odsetek urodzeń pozamałżeńskich. Na początku lat 90. było to około 6-7 procent, w 2000 roku – około 12 procent, a w 2019 roku – ponad 25 procent, przy czym więcej nieślubnych dzieci rodzi się w miastach (29 proc.) niż na wsi (21 proc). GUS twierdzi, że liczba urodzeń w Polsce nadal jest zależna od liczby zawieranych małżeństw, bo ponad połowa dzieci rodzi się w okresie pierwszych trzech lat trwania małżeństwa.
A może po prostu łatwiej to oszacować, bo ludzie pozostający w związkach nieformalnych nie mają żadnego powodu, by zwierzać się urzędnikom, jak długo trwa ich związek i po jakim czasie decydują się na wspólne dzieci.
