Opublikowano uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego ws. aborcji

Jest uzasadnienie wyroku w sprawie aborcji, jaki w październiku ubiegłego roku wydał Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie z zapowiedzią premiera, powinien być teraz opublikowany w Dzienniku Ustaw.

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego

W czwartek 22 października, po 27 latach przestał w Polsce obowiązywać tak zwany kompromis aborcyjny. Krytykowana ze wszystkich stron ustawa o planowaniu rodziny z 1993 roku nie podobała się w zasadzie nikomu, ale przez ponad ćwierć wieku zapewniała chwiejną równowagę między zwolennikami i przeciwnikami dostępu do aborcji, gwarantując w ten sposób względy spokój społeczny. Pod koniec października Trybunał Konstytucyjny uznał za niekonstytucyjny punkt 2 ustawy dopuszczający możliwość terminacji ciąży w przypadku, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu.

Kwestia ta była rozpatrywana na wniosek grupy 119 posłów PiS, Konfederacji i PSL-Kukiz’15 złożony jesienią 2019 roku.

Autorami wniosku do TK byli dwaj posłowie PiS, Bartłomiej Wróblewski i Piotr Uściński. W 33-stronicowym wniosku posłowie domagali się zbadania, czy przesłanka embriopatologiczna nie “legalizuje praktyk eugenicznych w stosunku do dziecka jeszcze nieurodzonego, odmawiając mu tym samym poszanowania ochrony godności człowieka”. W razie nieuwzględnienia tego zarzutu, TK miał zbadać, czy przesłanka embriopatologiczna nie prowadzi do niekonstytucyjnej dyskryminacji „dzieci nieurodzonych” obarczonych nieuleczalnymi chorobami.

Trybunał trzymał wniosek w „zamrażarce” przez rok i postanowił się nim zająć w samym środku pandemii i wydać wyrok, który sprowokował do ulicznych protestów tysiące obywateli.

Jest uzasadnienie wyroku w sprawie aborcji

Skala protestów, które ogarnęły całą Polskę, zaniepokoiły rządzących. Nie brakuje opinii, że to właśnie było powodem zwłoki w publikacji orzeczenia w Dzienniku Ustaw, co jest warunkiem jego obowiązywania. Premier Mateusz Morawiecki, wbrew opinii prawników i konstytucjonalistów, twierdził, że do publikacji potrzebuje uzasadnienia wyroku.

Było z tym trochę kłopotu, bo sędziowie nie zgadzali się ze sobą w tej kwestii, ale uzasadnienie ostatecznie wydano. Dzisiaj ukazało się ono, wraz ze zdaniami odrębnymi, na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego. W uzasadnieniu napisano:

Trybunał Konstytucyjny ponownie stwierdził, że człowiek od momentu poczęcia ma prawo do życia. Stwierdził także, że każde życie ludzkie ma taką samą wartość; nie ma lepszych i gorszych istot ludzkich, każdy człowiek ma jednakowe prawo do życia. Taką samą wartość ma życie człowieka przed narodzeniem, życie człowieka młodego i pełnego sił oraz życie człowieka starszego. Na tym fundamencie cywilizacji ludzkiej opiera się polski system prawny. Przerwanie ciąży jednocześnie wiąże się z pozbawieniem dziecka jego życia. Przesłanka eugeniczna zabijania dzieci nienarodzonych jest z tym fundamentem sprzeczna. Niezgodny z Konstytucją jest art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o planowaniu rodziny.

Trybunał Konstytucyjny opublikował uzasadnienie wyroku z października 2020 r. w sprawie przepisów o dopuszczalności aborcji. @PAPinformacje pic.twitter.com/EEQlPB0xkW

— PAP (@PAPinformacje) January 27, 2021

Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu swojej decyzji powołuje się na art. 38: „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia” oraz art. 30 „Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.

Z chwilą opublikowania orzeczenia z 22 października 2020 roku w Dzienniku Ustaw, aborcja będzie w Polsce dopuszczalna w następujących przypadkach:

• gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy),
• gdy duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu wiąże się z zagrożeniem dla życia i zdrowia matki,
• gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego (4 ust. 1pkt 3), czyli gwałtu, kazirodztwa, lub czynu pedofilskiego.