Są już przy granicy z Polską. Sieją popłoch i zniszczenie

Szerszenie azjatyckie, rozprzestrzeniające się w Niemczech, stwarzają zagrożenie dla pszczół miodnych i innych mniejszych owadów, co jest problemem widocznym również w innych państwach Europy.

Na obszarze Niemiec odnotowano dynamiczny wzrost obecności szerszeni azjatyckich. Te owady, które żywią się pszczołami miodnymi oraz innymi owadami mniejszymi od siebie, zasiedliły m.in. region Saary.

Federalny Urząd Ochrony Przyrody ostrzega przed możliwością dalszego rozprzestrzeniania się szerszeni azjatyckich na inne landy, co wzbudza zaniepokojenie wśród ekologów. Łagodna zima i brak wiosennych przymrozków sprzyjają rozmnażaniu się szerszeni azjatyckich (Vespa velutina).

Kontynuacja artykułu poniżej materiału wideo

Zdaniem organizacji ekologicznej NABU, szerszeń azjatycki specjalizuje się w polowaniu na pszczoły miodne, ale jego dieta obejmuje także muchy, chrząszcze i dzikie pszczoły. Kristin Krewenka, przedstawicielka niemieckiego związku pszczelarzy, wskazuje, że duża grupa tych szerszeni jest w stanie spożyć ponad 11 kilogramów owadów rocznie. Również owoce często padają łupem tych owadów.

Brak jest jednak szczegółowych danych o oddziaływaniu azjatyckich szerszeni na europejskie gatunki chronione oraz o konsekwencjach polowań na inne owady dla ekosystemu, co jest dużym zmartwieniem dla ekologów.

Jak informuje gazeta.pl, na podstawie wypowiedzi Martina Klatta, eksperta ds. pszczół z organizacji ekologicznej NABU: "Nie jest znany dokładny wpływ tej szybko rozprzestrzeniającej się specji na lokalne populacje owadów". Populacja szerszeni azjatyckich jest szeroko rozpowszechniona szczególnie w południowo-zachodniej Europie, w tym w Portugalii oraz na obszarach upraw winorośli w Galicji.

Obszary objęte plagą azjatyckich szerszeni korzystają z portali, na których mieszkańcy mogą meldować obserwacje i lokalizacje gniazd tych owadów. Rok temu, w Badenii-Wirtembergii zarejestrowano 550 przypadków gniazd, co jest 20-krotnością liczby z roku poprzedniego. Z kolei w Nadrenii-Palatynacie, jak podaje ministerstwo środowiska, w 2023 roku zlikwidowano około 430 gniazd.

Saksonia-Anhalt, do tej pory wolny od tego zagrożenia, obawia się nowych lokalizacji tych owadów. Dlatego w połowie marca lokalne władze wezwały do obserwacji i zgłaszania przypadków na specjalnej platformie. Federalny Instytut Ochrony Przyrody podkreśla trwałą współpracę między landami w sprawie gatunków inwazyjnych.

"W chwili obecnej rozważa się również utworzenie krajowej platformy dla wczesnego wykrywania gatunków. Żaden z ekspertów nie jest przekonany, że azjatyckie szerszenie opuszczą Niemcy. - Możemy tylko mieć nadzieję na ich ograniczenie - stwierdził Benjamin Waldmann, cytowany przez gazeta.pl."

Szerszenie azjatyckie, pochodzące z Chin, Indii oraz Wietnamu, pojawiły się w Europie około 20 lat temu, szybko rozszerzając swoją obecność na Francję, Hiszpanię i Portugalię.

Vespa velutina, znana również jako azjatycka szerszeń o żółtych nogach, jest gatunkiem pochodzącym z Azji Południowo-Wschodniej, obejmującym swoim naturalnym zasięgiem obszary od Pakistanu, przez przedgórze Himalajów, po wschodnie prowincje Chin (Shandong), a także południowe i wschodnie Chiny, Tajwan, Półwysep Malajski, Sumatrę, aż po Timor i Sulawesi w archipelagu indonezyjskim.

W swoim naturalnym środowisku występuje w różnorodnych warunkach ekologicznych, odnosząc sukces w co najmniej czterech biomach i 28 różnych lądowych ekoregionach. Gatunek ten rozprzestrzenił się również poza swoim naturalnym zasięgiem, stając się inwazyjnym w Europie i Korei Południowej oraz Japonii. W Europie, po raz pierwszy zaobserwowano go we Francji w 2004 roku, skąd rozprzestrzenił się na znaczne części kontynentu. V. velutina została uznana za gatunek inwazyjny, ponieważ jest obcym gatunkiem, który powoduje lub ma potencjał do powodowania szkód dla środowiska, bioróżnorodności, gospodarki, oraz zdrowia ludzi​​.

Cykl życia V. velutina zaczyna się od samotnej królowej zakładającej gniazdo, po czym następuje okres składania jaj i oczekiwania na wyklucie robotnic. Gniazda mogą osiągać liczebność około 6000 osobników i zwykle budowane są w różnych lokalizacjach, włączając w to krzewy, drzewa, czy dachy budynków. V. velutina jest znana z preferowania pszczół miodnych jako źródła pożywienia, co stanowi zagrożenie dla przemysłu pszczelarskiego. Jest to również gatunek o dużym znaczeniu ekonomicznym, ponieważ ataki na ule mogą osłabić do 30% pszczelich kolonii, a około 5% może zostać całkowicie zniszczonych​​.

Vespa velutina jest naturalnie rozpowszechniona w Chinach, Azji Południowo-Wschodniej i Indiach, ale ostatnio została wykryta także poza swoim rodzimym obszarem, potwierdzono jej obecność w Korei Południowej, Europie i Japonii. Użądlenia przez inwazyjną Vespa velutina stały się problemem zdrowia publicznego, będąc najczęstszą przyczyną anafilaksji spowodowanej przez błonkoskrzydłe w niektórych regionach Europy. To z kolei doprowadziło do zwiększonego zapotrzebowania ze strony lekarzy i badaczy na jad Vespa velutina do celów diagnostycznych i terapeutycznych. W badaniu opisano prostą, szybką i niedrogą metodę pozyskiwania jadu Vespa velutina za pomocą stymulacji elektrycznej​​.